شکاف کام و لب یکی از نقایص مادرزادی هستند که ممکن است هنگام تولد نوزاد در او وجود داشته و مشکلاتی را برای وی ایجاد کنند. مشکلاتی اعم از بروز مشکل در تکلم و غذا خوردن که بر اثر این عارضه به وجود می آید را می توان با انجام جراحی شکاف کام و لب درمان کرده و ظاهری زیبا برای بیمار به وجود آورد. از آنجایی که این مشکل می تواند والدین را کمی نگران کند دکتر سید مجتبی میرزاده بهترین و متبحر ترین جراح پلاستیک صورت و متخصص گوش و حلق و بینی گوش در یزد در این مقاله در رابطه با این مشکل و روش درمان آن یعنی جراحی توضیحاتی را بیان نموده اند که به شما عزیزان تا حدودی در کاهش استرس و نگرانی و گرفتن تصمیمی درست کمک می کند.
جراحی شکاف کام و لب چیست؟
شکاف کام که همان تشکیل ناکامل سقف دهان و شکاف لب که تشکیل ناکامل لب است ممکن است به تنهایی در نوزاد وجود داشته یا این دو عارضه به طور همزمان در کودک دیده شوند. شدت این مشکل از فردی به فرد دیگر متفاوت بوده و امکان دارد یک طرف صورت یا هر دو طرف آن را درگیر نماید. شکاف سقف دهان یا لب فوقانی قبل از تولد نوزاد رخ می دهد. امکان دارد برخی اجزای سقف دهان یا لب فوقانی در طی مراحل رشد جنینی به طور طبیعی تشکیل نشوند. جراحی شکاف کام و لب یکی از انواع جراحی پلاستیک می باشد که این اختلالات رشد را تصحیح کرده و با برقرار کردن عملکرد طبیعی، برای بیمار ظاهری طبیعی تر را ایجاد می نماید.
علل شکاف لب و کام
از موارد زیر می توان به عنوان دلایل ایجاد این عارضه در کودکان نام برد:
- کمبود ها و بیماری های دوران بارداری، ابتلا به برخی عفونت ها و مصرف بعضی داروها در این دوران
- بالا بودن سن پدر
- اعتیاد مادر به سیگار و نوشیدنی های حاوی الکل
مشکلات ناشی عدم جراحی شکاف کام و لب
در صورتی که شما این مشکل را با انجام عمل شکاف کام و لب درمان نکنید ممکن است برای فرزندتان مشکلات متعددی به وجود آورد. این مشکلات عبارت اند از:
- شنوایی : کودکانی که به این عارضه دچار هستند بیشتر از کودکان دیگر مستعد ابتلا به بیماری های گوش میانی می باشند و به همین دلیل باید آن ها را بین 3 تا 6 ماهگی برای معاینه نزد پزشک برد. ساخت مایع گوش میانی در این کودکان معمولاً با اختلال مواجه بوده و به همین دلیل گوش درد، نواقص شنوایی، تب و عفونت در میان آن ها شایع است. در صورت عدم رسیدگی و توجه به این مشکلات قابل درمان، ممکن است کودک به اختلالات کلامی یا کری دائمی دچار شود.
- اشکالات تغذیه ای : وجود شکاف لب در تغذیه نوزادان مشکل چندانی ایجاد نمی نماید اما وجود شکاف در کام ممکن است موجب شود که کودک نتواند به خوبی از سینه مادر یا شیشه شیر بمکد. برای امر مکیدن لازم است که در دهان خلاء ایجاد شود که شکاف های کام این امکان را به نوزاد نخواهند داد. کودکانی که شکاف کام دارند ممکن است در حین شیر خوردن عوق زده، شیر از بینی آن ها خارج شده یا در گلوی شان گیر کند که در این صورت انجام جراحی شکاف کام و لب ضرورت می یابد.
- تکلم: امکان بروز مشکلات کلامی در افراد مبتلا به شکاف کام وجود دارد. ممکن است این کودکان تو دماغی صحبت کرده یا دیرتر از کودکان دیگر شروع به حرف زدن کنند. باید گفت که امکان برطرف شدن این مشکلات با ترمیم به موقع وجود داشته و توصیه دکتر مجتبی میرزاده این است که این افراد بعد از 5/2 سالگی برای گفتار درمانی اقدام کنند.
مهم ترین اقدامات قبل از انجام جراحی شکاف کام و لب
مشاوره با جراح : اولین و مهم ترین قدم ، مشاوره با یک پزشک متخصص است. متخصصان با بررسی دقیق شرایط کودک ، بهترین زمان و روش جراحی را تعیین می کنند. همچنین ، اطلاعات لازم در مورد روند جراحی ، خطرات احتمالی و مراقبت های بعد از عمل را به شما ارائه می دهند.
انجام آزمایشات لازم : ممکن است جراح برای بررسی سلامت کلی کودک و اطمینان از آمادگی او برای جراحی، آزمایشاتی مانند آزمایش خون، ادرار و عکس برداری را تجویز کند.
کنترل عفونت ها : وجود هرگونه عفونت در بدن کودک می تواند روند بهبودی بعد از جراحی را مختل کند. به همین دلیل، قبل از عمل باید از سلامت کامل کودک اطمینان حاصل کرد و در صورت وجود هرگونه عفونتی ، درمان آن را پیگیری کرد.
تغذیه مناسب : تغذیه مناسب کودک قبل از جراحی بسیار مهم است. جراح یا متخصص اطفال رژیم غذایی مناسب برای کودک را در این دوران تعیین می کند.
پرسش از جراح : در طول جلسات مشاوره با جراح، هر سوالی که در مورد جراحی، مراقبت های بعد از عمل و یا هر موضوع دیگری دارید، بدون رودربایستی از جراح بپرسید.
جمع آوری اطلاعات : اطلاعات لازم در مورد جراحی شکاف کام و لب را از منابع معتبر جمع آوری کنید. صحبت با خانواده هایی که فرزندشان این جراحی را انجام داده اند نیز می تواند در این زمینه مفید باشد.
انتخاب یک همراه : در روز جراحی ، حضور یک همراه برای آرامش خاطر شما و کودکتان ضروری است. از افراد خانواده ، کسی که کودک شما با او همیشه آرام است را به عنوان همراه انتخاب کنید.
آماده سازی محل زندگی : محل زندگی خود را برای بازگشت کودک بعد از جراحی آماده کنید. ممکن است لازم باشد برخی تغییرات جزئی در منزل ایجاد کنید تا کودک در دوران نقاهت راحت تر باشد.
در نهایت به خاطر داشته باشید که هر کودکی شرایط خاص خود را دارد و ممکن است دستور العمل های قبل از جراحی برای هر کودک کمی متفاوت باشد. به همین دلیل ، حتماً با جراح یا متخصص اطفال فرزندتان در مورد تمام جزئیات صحبت کنید و با دقت توصیه های آنها را دنبال کنید.
